Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından dün açılan İstanbul Finans Merkezi (İFM) için 65 milyar lira yatırım yapıldı. Erdoğan, İstanbul Finans Merkezi Açılış Töreni’nde yaptığı konuşmada, “İstanbul Finans Merkezi, yerli ve yabancı finans kuruluşlarının bölgede faaliyet göstermeye başlamalarıyla ülkemiz iktisadına katkılar sağlayacaktır” dedi.
Erdoğan, bu merkez sayesinde İstanbul’un New York, Londra, Frankfurt, Dubai, Singapur, Hong Kong üzere dünyanın finans merkezlerinden biri olacağını söyledi.
Peki nitekim o denli mi?
Eski Merkez Bankası Başkanı, İyi Parti Ankara milletvekili Durmuş Yılmaz ve Bilgi Üniversitesi İktisat Bölümü’nden Cem Başlevent, VOA Türkçe’ye değerlendirmelerde bulundu.
Yılmaz “Bu aslında İstanbul Finans Merkezi değil İstanbul İnşaat Merkezi projesidir. Bakın bir yerin finans merkezi olması için yerli ile yabancı finans şirketleri ortasında ayrımcılık olmayacak, muhasebe standardı memleketler arası bütün talepleri karşılayacak, ulusal paranın prestiji yerlerde sürünmeyecek prestiji olacak.
Hukuk işleyecek. Bu finans merkezinde çalışacak insanların hayat standardı olacak. O kentte tiyatrolar, operalar olacak. Bugün yabancıların buraya gelmesi için neredeyse gerekli hiçbir kural yok. Üstelik pandemi sonrası insanların fiziki olarak bir yerde olması da gerekmiyor. Herkes konuttan çalışıyor. Misal Marmaris’te ayakların denize sokarak finans süreçleri yapabilirsiniz.
Bu finans merkezinin bir cazipliği olması lazım. Burada Türk hukuku, Türk lisanı hatta Türk mahkemeleri geçerli olmayacak. Londra ve New York’ta bu türlü bir durum var mı? Yok. Neden? Zira oralar vakitle oluşmuş, kendi geleneklerini oluşturmuş ve tarihî süreç içinde düzenlemeler yaparak gelişmişler. İstanbul bir sarsıntı kenti ve kamu kurumları inançlı olmayan buraya taşınmaya mecbur ediliyor. Üstelik kiracı olarak götürülüyorlar. Bütün sorun budur” dedi.
FİNANS MERKEZİ İTİMAT GEREKTİRİR
Bilgi Üniversitesi İktisat Bölümü’nden Cem Başlevent de iktisat siyasetleri her geçen gün daha da inanç vermez hale gelen Türkiye’nin kısa vadede bir finans merkezine dönüşmesini gerçekçi bulmuyor.
Profesör Başlevent, “Öncelikle şunu söylemek gerek: İstanbul Finans Merkezi birinci anons edildiği andan beri yabancı sermaye gelmek yerine gidiyor. Finans merkezi olmak bina yapmaktan değil rasyonel davranmak ve inanç vermekten geçiyor. Ankara’dan bankaları zorla getiriyorlar.
Peki yabancılar gelecek mi? Yeni nizamda yerinden çalışma gerekmiyor. Bir ülkenin, bir kentin finans merkezi olması için özgürlük olması lazım. Ama bugünün Türkiye’sinde bankalara önemli kısıtlamalar var. Müşterilerin kendi hesabındaki dolarları bankaların mümkün mertebe vermemesi isteniyor. Bunlar özgür piyasaya karşıt durumlar.
Yanlış para siyasetlerinden dönüş yapılmadığı için polisiye önlemlerle dövize talebi dizginlemeye çalışıyorlar. İnsanların fiziki dövize talebi arttıkça her an sinema kopabilir. Finans merkezi şu an için kuru gürültüden ibaret. 14 Mayıs Seçimleri sonrası yeni ekonomiyi gördükten sonra sağlıklı yorum yapmak mümkün olabilir” diye konuştu.